Benim çocukluğımda, yani 60 yıl öncesinde, en uzun Türkçe kelime “Çekoslovakyalılaştıramadıklarımızdanmısınız” şeklindeydi. Oysa bu, yanlış bir kelimeydi. Çünkü soru ekleri Türkçede ayrı yazılır.
Zemberek’in kelime dağarcığımızdan yakalayabildiği ve kurallara uygun en uzun sözcük “çekoslovakyalılaştırmadıklarımızdanmışçasına”. Tam 45 harf içeriyor. İkinci sıradakinden 11 harf daha fazla.
Uzatmadan listeyi vereyim:
En Uzun 20 Türkçe Kelime
| kelime | uzunluk |
| çekoslovakyalılaştıramadıklarımızdanmışçasına | 45 |
| profesyonelleştirebildiklerimizden | 34 |
| konvansiyonelleştirilebilecekleri | 33 |
| muhafazakarlaştıramadıklarımızdan | 32 |
| demokratikleştiremediklerimizden | 32 |
| kategorilendirebildiklerindendir | 32 |
| kutuplaştıramadıklarımızdansınız | 32 |
| diferansiyellenebilirliklerinin | 31 |
| uluslararasılaştırılabildiğinin | 31 |
| amerikanlaştıramadıklarımızdan | 30 |
| bağlantılandırabildiklerinizin | 30 |
| demokratikleştirebileceklerini | 30 |
| gergedanlaştıramadıklarımızdan | 30 |
| istikrarsızlaştırabileceğinden | 30 |
| itibarsızlaştırılmayacaklardır | 30 |
| itibarsızlaştırılmayacaklarını | 30 |
| karaktersizleştirildiklerinden | 30 |
| küreselleştirebildiklerimizden | 30 |
| muhafazakarlaştırdıklarımızdan | 30 |
| mükemmelleştirilebilirliğinden | 30 |
Yukarıdaki sözcükleri biraz inceledikten sonra, benzer ekleri benzer köklere ulayarak neler elde edebildiklerime de baktım. Birkaç deneme ile rekoru 45’ten, 50 harfe çıkardım. Sınamak için, bu sözcükleri Zemberek’e de analiz ettirdim. Sonuçlar aşağıda:
konvansiyonelleştirilebileceklerimizdenmişçesine -> 47
konvansiyonel | (leş–tir–il–ebil–ecek–ler-imiz-den—miş–çesine-)
elektrokardiyogramlaştıramadıklarımızdanmışçasına -> 49
elektrokardiyogram | (-laş–tır–ama-dık–lar-ımız-dan—mış–çasına-)
konvansiyonelleştiremeyebileceklerimizdenmişçesine -> 50
konvansiyonel | (leş–tir–eme-yebil–ecek–ler-imiz-den—miş–çesine-)
İşte bu sonuçlar da gösteriyor ki, DerlemTR projesini geliştirmek için, ek yapılarını tipleştirerek, dağarcığımızda eksik olan sözcükleri belirlemek önemli bir işleve sahip olacak. En uzun sözcüğü keşfederken bile bu yöntemden yararlanabildik
Ne dersiniz? Siz, 50 harflik rekoru daha ileriye taşıyabilecek sözcükler bulabilir misiniz?.
Ahmet Aksoy
Not: Wikipedia’ya göre en uzun Türkçe kelimenin uzunluğu 70 harfmiş: muvaffakiyetsizleştiricileştiriveremeyebileceklerimizdenmişsinizcesine.
Ancak, Zemberek bu sözcüğü analiz edemedi. Buna rağmen, kelime doğru görünüyor. Siz ne dersiniz?