Şub 162020
 
2.974 views

Singularity Aşamasına Ulaşan Yapay Zeka İnsana Düşman mı Olacak?

Yapay Zekanın singularity-tekillik aşamasına geldiğinde insanlara karşı nasıl bir tavır takınabileceğini incelediğim videonun youtube linkine ve çözümlemesine aşağıdan ulaşabilirsiniz.

https://youtu.be/Nhn8l_rcKo0

Merhaba,

Bir önceki VİDYOMDA Yapay Zekanın etkileyeceği meslekleri işlerken SİNGULARİTİ’den de bahsetmiş ama ayrıntılı bilgi vermemiştim. Bu kez SİNGULARITY – TEKİLLİK konusunu ele alacağım.

Singularity – tekillik, yapay zekanın kendi kendine yeterli olabileceği, kendi kendine üretebileceği, kendi kendini geliştirebileceği ve üstelik insan zekasının bu yapılanların -en azından bir kısmını- anlayamayabileceği bir düzeye gelmesi halidir.

Böyle bir durumda, yani yapay zekanın ne yaptığını insan zekası yeterince kavrayamaz durumdayken, yapay zekanın neler yapabileceğini öngörmek veya yaptıklarını değerlendirmek olanaklı olmaktan çıkacak demektir.

Bazı görüşler bunun çok büyük bir risk olduğunu düşünüyor ve belki de yapay zekanın, yani singularity noktasına ulaşmış, bunu aşmış yapay zekanın insan varlığına gerek duymayacak bir düzeni daha mantıklı bulabileceğini düşünüyorlar; insanın, kendi varlığına bir engel, bir tehdit olabileceğini düşünebileceğini söylüyorlar. Elbette bunun sonucunda yapay zekanın yapacağı ilk şey insan ırkını ortadan kaldırmak, en azından etkisizleştirmektir. Daha iyimser görüşte olanlar, -ben de bu tür olaylara daha iyimser bakıyorum – yapay zekanın bir anda ortaya çıkmayacağını; aşamalarla, insan unsuruyla entegre bir şekilde gelişeceğini düşünüyorlar.

İnsanlar, halen, kaybettikleri bazı uzuvlarını yapay olanlarla değiştirebiliyor. Kol, bacak gibi… Bu tür organlar giderek daha yararlı, daha kullanışlı araçlar haline dönüşüyor. örneğin bir yapay kol veya bacak, sadece hareket etmek için değil, beynin bazı duyumları algılamasını sağlamakla da görevlendirilmiş durumda ve bu konudaki çalışmalar oldukça umut verici görünüyor. zaten uzun vadede bu tür yapay organların orijinallerinin yerini alabileceği, hatta çoğu organın orijinallerinden daha iyi, daha kullanışlı bir hale gelebileceği sonucunu çıkartabiliriz.


TED-How we’ll become cyborgs konuşmasını mutlaka izleyin!

Örneğin yapay bir göz düşünelim. Bu göz istendiği zaman çok uzak mesafeleri görebilecek, teleskop veya mikroskop gibi çalışabilecek, gece görüşü sağlayabilecek, şu anda algılayamadığımız -yani normal bir gözün algılayamadığı- ışık frekanslarını algılayacak şekilde çok daha hassas ve kapsamlı bir hale getirilebilir.

Halihazırda kol ve bacak kaslarını destekleyen, uzun mesafelerde yorulmadan koşmayı veya ağır yükleri kolayca kaldırmayı sağlayan “exoskeleton” / “dış-iskelet” sistemleri üzerinde çalışılıyor.

DARPA exoskeleton

https://commons.wikimedia.org/wiki/File:DARPA_Exoskeleton.tiff


Çeşitli “IRON MAN” giysileri yapılmış durumda ve test aşamasındalar.

Giyilebilen fiziksel destek sistemleri giderek yaygınlaşıyor.

Onun dışında, insan beyninin, düşünce yapısının, beynin temel işlevlerinin bilgisayarlara aktarılabileceği düşünceleri var. Ya da hazır bir takım sistemlerin, algoritmaların, bilgilerin birer ek parça olarak insan beynine entegre edilebileceği söyleniyor. Bu konuda da çalışmalar mevcut. Yani beyninize bir çip takacaksınız ve Çince konuşmaya başlayacaksınız. Çinceyi, ana dilinizmiş gibi anlamaya başlayacaksınız. Ya da bir başka çip takacaksınız, kaslarınız normalin çok ötesinde sizin denetiminizde olacak. Daha önce yapamadığınız hareketleri kolayca, rahatlıkla yapabileceksiniz. Ya da bazı organlarınız tamamen yapay hale dönüşecek ve bu organlarla normal koşullarda yapamayacağınız pek çok şeyi yapabileceksiniz. (BRAIN IMPLANTS)

Bloomberg – The SPARK Reanimating Paralyzed Limbs

Şimdiki çalışmalar genellikle felçli veya bazı organlarını kaybeden insanlara eski yeteneklerini kazandırmak amacıyla yapılıyor.

Bütün bunlar mümkün. Beynin gelişmesi aynı zamanda yapay zekanın gelişmesiyle paralel devam ettiği sürece, insanın doğal yapısıyla yapay zeka bileşenlerinin entegre bir şekilde çalışması giderek kolaylaşacak.

Belki bir müddet sonra yapay uzuvlara karşı çıkacak insanlar, doğal insanı savunan insanlar, kişiler, felsefeler ortaya çıkacak. Belki bunlar uç noktalara da varabilecek. Bugün bile teknolojiyi reddeden bazı inanışlar var.

Onun dışında yine teknolojiyi, teknik gelişmeleri reddedip, tamamen doğal hayatın içinde yaşamak isteyenler, bunu tercih edenler var. Gelecekte neler olacak? Belki her iki yönde de daha uç noktalara gelinecek. Bazı insanlar tüm organlarını yapaylaştırmayı tercih ederken, bazı insanlar da yapay organların kullanımına karşı çıkacaklar.

Doğal insanı savunanların çok fazla başarılı olabileceğini, çok yaygınlaşabileceğini söylemek pek kolay değil. Çünkü bugün bile bir takım yapay yollarla yaşatılan, yaşamını sürdüren çok sayıda insan var. Yapay kalple, diyaliz makinalarıyla hayatını sürdürebilen insanlar var. Buna karşı çıkmak mümkün değil.

Eğer ileride insan vücuduna monte edilebilecek yapay böbrekler yapılırsa, buna karşı çıkmak hiç de mantıklı olmayacaktır.

Daha abartılı gelişmeler de olabilir. Örneğin, doğal halinden daha yetenekli kollar veya bacaklar edinmek isteyen; bu yüzden sağlam durumdaki kolunu, bacağını kestirip; onun yerine yapay organlar taktırmak isteyen insanlar da çıkabilir.

Bu konulara yönelik felsefik tartışmalar zaman içinde, daha doğrusu zamanı geldiğinde zaten yapılacak ama, teknolojinin yine de epey ağır basacağını tahmin ediyorum.

Bütün bu gelişmelerle singularity olayını birlikte ele alırsak, yapay zekanın birdenbire kendi başına karar verir ve insanlığın geleceğini tayin eder konuma geleceğini düşünmek tam bir karamsarlık olacak diye düşünüyorum. Onun yerine insan, yeni bir evrim basamağı olarak teknolojik bir bedene ve fonksiyonlara kavuşacaktır demek bana çok daha mantıklı ve olası geliyor.

Öyle ki, örneğin uzayda yaşayan insanlar, yani özel giysilere gerek duymadan radyasyona ve basınç eksikliğine, düşük ısıya dayanabilecek vücutlara sahip olan insanların veya canlıların varlığı hiç de yabana atılacak bir düşünce gibi görünmüyor.

Daha dayanıklı, daha uzun sürelerle yaşayabilen, daha verimli vücutlara sahip insanlar ve bunları destekleyen gelişmiş yapay zekalar yepyeni bir insan ırkının ortaya çıkmasını sağlayacaktır.

Yani CYBORG, hiper-insan veya üstün-insan!

Benim beklentim, insanoğlunun zaman içinde kendi kendini değiştirerek, geliştirerek yapay zekayla birleşik, entegre bir yapıya dönüşmesidir. Bunu da, doğal olmasa bile, evrimin bir parçası olarak görmemiz gerekecek.

Özetle, yapay zeka tekilliğe ulaşacaksa, bunu, insandan bağımsız olarak değil, onunla bütünleşerek, bir üstün-insana dönüşerek yapacaktır.

Bu konuyla ilgili düşünce ve önerilerinizi lütfen paylaşın.

Yeni videolarımdan anında haberdar olmak isterseniz, Youtube kanalıma abone olmayı ihmal etmeyin.

Tekrar görüşmek üzere.

Ahmet Aksoy


Referanslar:



https://commons.wikimedia.org/wiki/File:DARPA_Exoskeleton.tiff

When Will We Reach the Singularity? – A Timeline Consensus from AI Researchers


http://www.singularity.com/
https://futurism.com/kurzweil-claims-that-the-singularity-will-happen-by-2045
https://www.inverse.com/article/29729-singularity-predictions

When will the Singularity happen? (infographic)


https://www.singularity2050.com/the_singularity/

What is Technological Singularity & when can we achieve it?

Mar 032017
 
5.626 views

Singularity – Tekillik Günleri Hızla Yaklaşıyor

Önce singularity kavramının anlamını netleştirelim.
Wikipedia, singularity (teknolojik tekillik) kavramını şu şekilde tanımlıyor: “gelecekte yapay zakanın ötesine geçerek, medeniyeti ve insan doğasını radikal bir biçimde değiştireceğine inanılan hipotezsel nokta. Böyle bir zeka, insanlığın tasavvur edebileceğinden daha üstün kabiliyetli olacağından, insanlığın geleceğini öngörülemez bir hale getireceği düşünülmektedir.”

Kurzweil, bu kavramı şu sözlerle daha da somutlaştırıyor: “İnsanlığın önünde iki seçenek var. Dünyaya geldiğimiz beden ve teknoloji sayesinde kavuştuğumuz beden. İnsan iskeletindeki kemiklerin malzemesi iyi değil. Çelik çok daha iyi. Çok etkin işleyen mekanik hücreler yakın gelecekte doğal hücrelerin yerini alacak. Bedene yerleştirilen yapay kol, bacak gibi organlar doğal uzuvlardan daha güçlü ve dayanıklı.”

Asıl kritik nokta, yapay zekanın yaptıklarının, insanoğlunun zekası tarafından anlaşılamayacak kadar gelişmesiyle ortaya çıkacak. Böyle bir durumda, yapay zeka tarafından yaratılacak olası olumsuz etkilere karşı -ne olup bittiğini anlayamayacağımız için- önlem alamaz duruma geleceğiz. Türümüze en yakın primatlardan şempanzeler için bile bizim konuşmalarımız, yazdıklarımız, teknolojik uygulamalarımız neyse, singularity aşamasına ulaşmış yapay zekanın iletişimi ve yaptıkları da bizler için benzer konumda olacaktır.

Konu, her ne kadar bir bilimkurgu teması gibi görünse de, yapay zekanın gelişme hızı artık bu düzeye ulaşmanın çok uzakta olmadığını gösteriyor.

Neanderthal insanın, homo sapiens tarafından ortadan kaldırılması gibi; yapay zeka ile donanmış robot veya insanımsı varlıklar karşısında “doğal” insanoğlu da büyük bir olasılıkla tarih sahnesinden silinecektir. Bu gelişmeler bir “hızlandırılmış evrim” mekanizmasına bağlı olabilir. Her ne kadar teknolojiyi kullanıyor olsak da, kolayca kontrol edemeyeceğimiz sayıdaki parametre yüzünden biyolojik yaşamımıza yaptığımız müdahalelerin pek çoğu bir mühendislik ürünü olmaktan çok “rasgele” deneme-yanılmalardan ibaret kalıyor. Günümüzün süper bilgisayarları bile hala yeterince hızlı değil. Kuantum bilgisayarlar bile ikili hesaplama sistemlerine kıyasla aşırı bir gelişme sağlayamayabilir. Şu anda öngöremediğimiz yeni teknolojiler devreye girmedikçe, teknolojimizin “tekillik” düzeyine ulaşacak yapay zekayı yaratmada yetersiz kalması mümkün.

Günümüz şartlarında asıl yapmamız gereken, teknolojik gelişmelerin doğal yaşantımıza her geçen gün daha fazla karıştığının bilincinde ve farkında olmak. Bu farkındalığı bilerek kendi lehine kullanabilenler kendilerine yepyeni bir dünya yaratırlarken, geride kalanlar kaynakları hızla tükenen ve doğal ortamları hızla kirlenen bir yaşamı paylaşmak zorunda kalacaklar.

Singularity - Tekillik Günleri Hızla Yaklaşıyor

Kaynak: content.time.com

content.time.com sitesinde yayınlanan yukarıdaki grafik 1900-2045 yılları arasındaki teknolojik gelişimi özetliyor. Geçmiş yıllara ilişkin gelişmeleri gündelik hayatımızda da yaşıyoruz. Geleceğe yönelik temel öngörülerin bazıları şöyle:

  • 2015: Bilgisayarlar fare beyin kapasitesini aştı: 10 Gigabyte (10^9)
  • 2023: Bilgisayarlar insan beyin kapasitesini aşıyor: 1 Petabyte (10^15)
  • 2045: Bilgisayarlar tüm insanların toplam beyin kapasitesini aşıyor: 100 Yottabyte (10^26)

Bu tarih, yani 2045, bazı görüşlere göre insanın “ölümsüzlüğün sırrına” eriştiği tarih olacak.

Ne dersiniz?

Ahmet Aksoy

Kaynaklar: